Erkenning Stamcelbank Nederland ingetrokken

De erkenning van Stamcelbank Nederland in Leusden is ingetrokken. Dat betekent dat Stamcelbank Nederland geen stamcellen uit navelstrengbloed meer in ontvangst mag nemen, bewerken of distribueren. De al in ontvangst genomen stamcellen mag Stamcelbank Nederland nog opslaan tot twee weken na de uitspraak van de rechtbank Midden-Nederland in het beroep dat zij heeft ingesteld tegen de beslissing op haar bezwaar. Deze stamcellen zijn niet meer geschikt voor toepassing op de mens. Het is aan Stamcelbank Nederland om hun klanten te benaderen over wat er moet gebeuren met het opgeslagen materiaal.

17 maart 2022 – De rechter oordeelt dat de intrekking van de erkenning terecht is. Ook kan de rechter het oordeel van de inspectie volgen dat het al opgeslagen materiaal niet geschikt is voor toepassing op de mens. Er is nog wel een hoger beroep mogelijk.

Stamcelbank Nederland is een organisatie waar mensen tegen betaling hun eigen stamcellen kunnen laten opslaan. Deze stamcellen worden gewonnen uit navelstrengbloed. Dit wordt kort na de geboorte afgenomen en verzonden naar Stamcelbank Nederland. Voor het in ontvangst nemen van lichaamsmateriaal, het bewerken, opslaan en distribueren ervan is een erkenning nodig. Stamcelbank Nederland was de enige instelling in Nederland die deze erkenning had voor stamcellen.

Kritische tekortkomingen

De intrekking van de erkenning volgt op een lang toezichtstraject. Bij een inspectiebezoek zagen de inspecteurs kritische tekortkomingen ten aanzien van de kwaliteit en veiligheid van de stamcellen. De inspectie adviseerde daarom de erkenning in te trekken. Hierover heeft de staatssecretaris op 1  november 2021 een brief naar de Tweede Kamer gestuurd.


In het rapport van het inspectiebezoek staan de kritische tekortkomingen beschreven. Het is niet bekend of het gedoneerde materiaal steriel is en of het wel levende cellen zal bevatten nadat het is ontdooid. Ook is verwisseling van stamcellen tussen verschillende donoren niet voor al het gedoneerde materiaal uit te sluiten. Dat kan bij toepassing ernstige schade tot gevolg hebben bij de patiënt.


 

Stamcelbank Nederland moet klanten informeren

Dat maakt dat de stamcellen niet meer geschikt zijn voor toepassing bij mensen. Het is aan Stamcelbank Nederland om in contact te treden met de klanten over wat er moet gebeuren met de stamcellen en tot een goede oplossing te komen. Klanten mogen de stamcellen wel terug hebben, bijvoorbeeld om persoonlijke redenen. Er zijn in Nederland geen reguliere, algemeen aanvaarde, medische behandelingen waarbij deze stamcellen (dus stamcellen gewonnen uit het eigen navelstrengbloed) gebruikt zouden kunnen worden op de donor zelf. Voor algemeen aanvaarde behandelingen met stamcellen zijn andere mogelijkheden.


Het rapport van het inspectiebezoek is in mei van dit jaar gepubliceerd. Ook de eerdere beperking van de erkenning is toen openbaar gemaakt. Stamcelbank Nederland heeft bezwaar gemaakt tegen deze beslissing. Recent is het bezwaar ongegrond verklaard. De erkenning wordt per 13 januari 2022 geheel ingetrokken. IGJ ziet erop toe dat Stamcelbank Nederland zich aan de wet- en regelgeving houdt.